Als we lopen of staan, letten we meestal nauwelijks op de grond. Alleen wanneer er iets mis is – een boomwortel, hondenpoep – dan kijken we even. Daarna richten we onze blik weer omhoog. Wanneer je geen dak of thuis hebt, is grond heel erg belangrijk: waar kun je even zitten of liggen? Aan welk stuk grond vertrouw je jezelf toe? Ik bezoek het Meester Geertshuis in Deventer. Een gastvrije huiskamer, waar iedereen die dat wil tot rust kan komen.
Tekst gaat verder onder de video
Nog nooit is me zó vaak gevraagd of ik iets wil drinken. In het Meester Geertshuis worden bezoekers in de watten gelegd. Ik spreek coördinator Marianne en budgetcoach Arriette in de huiskamer, waar ze me vertellen over de doelstellingen van het Meester Geertshuis: “Je mag er zijn hier, je hoeft niets. Het leven van mensen zonder dak of thuis is onrustig en onveilig. Mensen kijken van je weg, je moet zien te overleven. ’s Nachts kun je niet zomaar gaan liggen, je moet blijven lopen om warm te blijven. Hier kunnen mensen bijtanken, eventueel een paar uur pitten.”
Tekst gaat verder onder de foto
Duur en duurzaamheid zijn daarbij belangrijke begrippen: “We verduren met elkaar de problemen, maar hier gaan we verder dan dat. Bezoekers komen hier heel veel en heel lang, soms groeien ze door naar vrijwilliger. Dat onderscheid is niet zo belangrijk, we zijn hier mensen onder elkaar. Deze relaties duren vaak langer dan een hulpvraag.” Grond speelt ook in figuurlijke zin een rol: “Het gaat je beter wanneer je verbonden bent met de grond, wanneer je stevig op je poten kunt staan. Iets als een verslaving, bijvoorbeeld, verdooft. Hier kunnen mensen landen.”
Tekst gaat verder onder de foto
Op de donderdagochtend waarop ik het Meester Geertshuis bezoek, is de schilderclub (“De Schildersezels”) bezig. Een gemêleerd gezelschap werkt onder leiding van kunstenaar Rosemarijn, ieder aan een eigen doek. Ik schilder mee en krijg de opdracht mezelf te tekenen met houtskool, terwijl ik mijn ogen gesloten houd. “Niet spieken! Ik zie nu al dat je zit te spieken!” en we moeten allemaal lachen. Rosemarijn heeft alle leden van de schilderclub geportretteerd en begint haar portretten altijd op deze manier. Het bleek geen eenvoudige opgave.
Tekst gaat verder onder de foto
Eén van de deelnemers werkt veel met kleur. Ze vertelt me dat ze twee jaar lang in de nachtopvang heeft gezeten. Daarna kreeg ze tijdelijke woonruimte en sinds drie maanden heeft ze een woning voor zichzelf. Het geeft haar rust, maar er komt ook veel boven van wat ze heeft meegemaakt: “De nachtopvang is afschuwelijk. Het is er lelijk en grauw. Je gaat je zelf van binnen en van buiten ook grauw voelen. Er is geen enkele kleur, er werken alleen veiligheids- en toezichtmedewerkers, er is geen warmte.” Het portret dat Rosemarijn van haar gemaakt heeft, dat is heel uitbundig, met veel kleur en glitter. Als een reactie op alle grauwheid die ze heeft meegemaakt. “Het schilderen is voor mij een manier om heel te worden. Tot rust te komen. Vooral als ik non-figuratief werk.”
Ik vind het bijzonder hoe het Meester Geertshuis een oase in de stad kan zijn. Dat zit ’m er niet alleen in dat zo’n landingsplek bestaat, maar ook in wat daar tussen mensen kan gebeuren. Midden in de tweede helft van de schildersessie valt er iets voor dat me ontroert. Harold had tijdens het schilderen een opmerking gemaakt die Laura niet prettig vond. “Het zit nu al een tijdje in mijn hoofd en ik moet het nu toch even tegen je zeggen,” was haar opening om het gesprek daarover te voeren. “Het spijt me, ik had het niet zo bedoeld. Als ik geweten had dat het gevoelig lag bij jou, dan had ik het niet gezegd,” was de reactie Harold. Een voorbeeldige manier van hoe je een misverstand van twee kanten kunt ophelderen. ‘Bezoekers van inloophuizen, dat zullen wel mensen zijn die hulp nodig hebben, of niet lekker functioneren’, is een voor de hand liggende gedachte. Maar dat is zeker niet het enige. Wanneer ik afscheid heb genomen van de groep en de deur van het Meester Geertshuis achter me dicht trek, denk ik: deze mensen houden iedereen een spiegel voor. Waar landen we, waar vinden we rust, en hoe gaan we eigenlijk met elkaar om?
PS: Het Meester Geertshuis zorgt ervoor dat vakantiegeld eerlijker verdeeld wordt, zodat ook mensen zonder inkomen een extraatje krijgen. Meer informatie, doneren of een aanvraag doen kan hier.
Geef een reactie